Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι Αριστερά είτε θέλουν να το παραδεχτούν οι συριζαίοι είτε όχι

Λευτέρης Χαραλαμπόπουλος

Κατάργηση του χρηματιστήριου ενέργειας; Όχι βέβαια, αφού είναι ευρωπαϊκή δεσμευτική απόφαση.

Εθνικοποίηση κλάδων που ιδιωτικοποιήθηκαν; Φυσικά και όχι, απλώς να μείνει δημόσια η ΔΕΗ, και να μην προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση της Εθνικής Τράπεζας.

Κατάργηση Υπερταμείου και άλλων πλευρών της «κληρονομιάς» των Μνημονίων; Θα αστειεύεστε.

Κάπως έτσι θα μπορούσε να περιγραφούν μερικές από τις αιχμές που δεν έχει το πρόγραμμα που παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας στη ΔΕΘ.

 

Εάν μάλιστα το κοιτάξει κανείς θα δει ότι σε έναν πυρήνα προτάσεων, δηλαδή αυτών που αφορούν τους τρόπους αύξησης του εισοδήματος μισθωτών και συνταξιούχων, την προσπάθεια για επιδότηση των ευάλωτων απέναντι στην ενεργειακή φτώχεια και την προσπάθεια να απαντηθεί η επερχόμενη στεγαστική κρίση, το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι «δομικά» διαφορετικό από αυτό της κυβέρνησης.

Στην πραγματικότητα, είναι ακριβώς το πρόγραμμα που παρουσιάζει ο ηγέτης ενός κόμματος που έχει το πλεονέκτημα να είναι ο αρχηγός της αντιπολίτευσης και όχι ο πρωθυπουργός που έχει πάντα στο νου τα πραγματικά στοιχεία που του έχει πει ο υπουργός Οικονομικών για τις δημοσιονομικές αντοχές της κυβέρνησης.

Σίγουρα, υπάρχουν τα θεσμικά όπου υπάρχουν διαφορές, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να έχει πιο σαφείς θέσεις σε ορισμένα θέματα δικαιωμάτων, σε αντιδιαστολή με το πιο συντηρητικό ακροατήριο που πρέπει να συνυπολογίζει η ηγεσία της ΝΔ, όμως ας μη γελιόμαστε μέτρα όπως π.χ. ο γάμος ανάμεσα σε πρόσωπα του ιδίου φύλου είναι δρομολογημένα και αργά ή γρήγορα θα θεσπιστούν. Ακόμη και η πρόταση να επιστρέψει η ΕΥΠ στο υπουργείο Προστασίας Πολίτη δεν συνιστά… επαναστατική τομή, εάν αναλογιστούμε ότι τα πολλά προβλήματα στο αδιαφανές πεδίο των μυστικών υπηρεσιών διαμορφώθηκαν ακριβώς τότε που ήταν στην ευθύνη αυτού του υπουργείου.

Με αυτά δεν θέλω να πω ότι δεν υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στη ΝΔ και στον ΣΥΡΙΖΑ.

Όμως, δεν είναι οι διαφορές ανάμεσα στη «δεξιά» και τη «ριζοσπαστική αριστερά».

Δεν είναι οι διαφορές ανάμεσα στον νεοφιλελευθερισμό και τη «σοσιαλιστική προοπτική».

Δεν είναι οι διαφορές ανάμεσα σε φιλοκαπιταλιστικές και αντικαπιταλιστικές δυνάμεις.

Είναι οι υπαρκτές, αλλά όχι ιδιαίτερα βαθιές διαφορές ανάμεσα στην κεντροδεξιά, όπως αυτή ορίζεται σήμερα, και την κεντροαριστερά.

Δηλαδή, ο ΣΥΡΙΖΑ, ανεξαρτήτως του πώς «αυτοπροσδιορίζονται» τα στελέχη του, είναι μια παραλλαγή σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας.

Ένα κόμμα, που αποδέχεται πλήρως το πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που είναι συμβιβασμένο με τον εμπεδωμένο στη οικονομία νεοφιλελευθερισμό και που δεν επιθυμεί καμία ρήξη με τα «μεγάλα συμφέροντα» στον τόπο.

Ένα κόμμα που θέλει να έχει απήχηση στα εργατικά και λαϊκά στρώματα και τη μεσαία τάξη, αλλά δεν πρόκειται να μεθοδεύσει κάποια μεγάλη ρήξη.

Γιατί η Αριστερά στον τόπο μας δεν ήταν ποτέ απλώς η παράταξη που ήταν αντίθετη στις αυταρχικές ή αντιλαϊκές επιλογές των διαφόρων παραλλαγών «δεξιάς». Σε τελική ανάλυση ιστορικά αυτόν τον ρόλο τον είχε το «προοδευτικό Κέντρο» αρχικά και αργότερα φυσικά το ΠΑΣΟΚ – το οποίο ειδικά στις πρώτες κυβερνητικές θητείες έκανε όντως και βαθιές μεταρρυθμιστικές αριστερές τομές.

Η Αριστερά θα περίμενε κανείς να είναι η παράταξη που θα ερχόταν και θα έλεγε ότι μπορούν να υπάρξουν πολιτικές πέραν των μικρών διαφορών κεντροδεξιάς και κεντροαριστεράς. Που δεν θα ήταν απλώς ένα ακόμη «κόμμα εξουσίας», έστω και με διαφορετική ατζέντα. Που θα σκεφτόταν όντως με όρους ρήξης με το σύστημα.

Μόνο που αυτό δεν είναι σίγουρα ο ΣΥΡΙΖΑ.

Μπορώ να συζητήσω την άποψη που λέει ότι σήμερα δεν είναι εποχή μεγάλων ανατροπών και πρέπει να προκρίνουμε τις απτές και συγκεκριμένες μικρές αλλαγές σε προοδευτική κατεύθυνση.

Όμως, αυτό δεν είναι «αριστερή πολιτική». Είναι προοδευτική διακυβέρνηση εντός ορίων και εντός συμβιβασμών.

Και σε κάθε περίπτωση είναι πρόβλημα ένα κόμμα που εκπροσωπεί μια ήπια εκδοχή σοσιαλδημοκρατίας να διεκδικεί σήμερα να λέει ότι είναι η αριστερά.

Γιατί ακόμη και εάν δεχτούμε ότι σήμερα όντως η χώρα χρειάζεται «προοδευτική παράταξη» (που δεν είναι το άθροισμα ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΜέΡΑ25 όπως έχω γράψει), η χώρα χρειάζεται και ισχυρή αριστερά.

Και παρότι υπάρχει η αγωνιστικότητα και η συνέπεια του ΚΚΕ και άλλων πολύ μικρότερων σχηματισμών, το κενό είναι πραγματικό.

Γιατί η χώρα χρειάζεται μια πλατιά αριστερή παράταξη που να μπορεί να σκέφτεται ανατρεπτικά. Πέραν από το υπάρχον σύστημα κοινωνικών σχέσεων. Με φιλοδοξία όντως τον κοινωνικό μετασχηματισμό. Γιατί μια τέτοια παράταξη, όντως αριστερή, «μπολιάζει» το πολιτικό σύστημα και την πολιτική συζήτηση με ιδέες, συμβάλλει στο να υπάρχει ριζοσπαστισμός στην κοινωνία, δείχνει στα λαϊκά στρώματα την αξία του αγώνα, σπρώχνει τελικά τα πράγματα σε πιο προοδευτικές λύσεις και διαμορφώνει άλλο ύφος και ήθος πολιτικής.

Κοντολογίς όλα τα στοιχεία που σταδιακά απεμπόλησε ο ΣΥΡΙΖΑ, είτε θέλουν να το παραδεχτούν τα στελέχη του είτε όχι.