Το πρώτο ερώτημα στο οποίο καλούμαστε να απαντήσουμε μέσω της εργασίας αυτής αφορά τη δυνατότητα περιοδολόγησης ενός τρόπου παραγωγής και ειδικότερα του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Το ζήτημα είναι αρκετά σοβαρό και θα λέγαμε πως ξεφεύγει από τα στενά «ακαδημαϊκά» πλαίσια, αποκτώντας, όπως θα φανεί και στη συνέχεια, και σαφείς πολιτικές διαστάσεις.
Αν κανείς παρατηρήσει τον κυρίαρχο λόγο, την πολιτική ρητορεία, τη δημοσιογραφική παραγωγή σε σχέση με την κατάσταση του κόσμου, αυτό το οποίο θα διαπιστώσει είναι ο τρόπος με τον οποίο η παγκοσμιοποίηση παρουσιάζεται ως μια αυτονόητη πραγματικότητα, ως μια περίπου αυταπόδεικτη έννοια με αντίστοιχη αποδοχή με αυτή της βαρύτητας ή του σφαιρικού σχήματος της γης. Η προσέγγιση αυτή, δυστυχώς, δεν περιορίζεται μόνο στη δημοσιογραφία αλλά επεκτείνεται και στο χώρο της θεωρίας. Μια μικρή ματιά να ρίξει κανείς στην σχετική πρόσφατη θεωρητική παραγωγή θα τον πείσει για το πόσο αυτονόητη θεωρείται αυτή η έννοια και πώς το μεγαλύτερο μέρος τόσο της «mainstream» όσο και της ριζοσπαστικής θεωρητικής παραγωγής τοποθετείται πάνω σε αυτό το επίπεδο θεωρώντας την παγκοσμιοποίηση λίγο πολύ δεδομένη.
The question of the theory and characteristics of the contemporary working class acquires great importance in the light of the new theories of ‘globalization’, the ‘end of labour’, ‘monadic thinking’ (pensée unique), etc. This essay aims to show, on the one hand, how the Marxist approach to the social classes is an efficient methodological tool for definition and interpretation of social categorizations, and on the other to stress the fact of the continuing presence, as well as steady augmentation in size and importance, of the working class.
H σύγχρονη προβληματική στο χώρο των Κοινωνικών Επιστημών, ιδιαίτερα μετά την πτώση των ανατολικών καθεστώτων, επικεντρώνεται, σε μεγάλο βαθμό, στις επιπτώσεις που επιφέρει το φαινόμενο της «παγκοσμιοποίησης» και των συνακόλουθων μεταλλαγών στο ρόλο και τις αρμοδιότητες του κράτους λόγω της δημιουργίας νέων ή της αναβάθμισης παλαιών υπερεθνικών οργανισμών. Το συγκεκριμένο άρθρο, τοποθετούμενο στον αντίποδα των θέσεων αυτών, επιχειρεί να δείξει πως οι λεγόμενοι υπερεθνικοί οργανισμοί έχουν το εύρος εξουσιών που τα κράτη-μέλη τους επιθυμούν Ακόμα και στην ειδική περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχουν πολλοί τρόποι για ένα κράτος να αποφύγει ρυθμίσεις και νομοθεσίες με τις οποίες δεν είναι σύμφωνο.
Στις μέρες μας ένα από τα πιο πολυσυζητημένα, και αμφισβητούμενα, θέματα στο χώρο των Κοινωνικών Επιστημών είναι αυτό της Παγκοσμιοποίησης με ή χωρίς εισαγωγικά. Στη συγκεκριμένη εργασία θα επιχειρήσουμε να ασχοληθούμε με τις ιδεολογικές προϋποθέσεις του φαινομένου αυτού. Σκοπός είναι η περιγραφή των βασικών θεωρητικών συνιστωσών, η ανάδειξη των σημαντικότερων αντιφάσεων, η αποσαφήνιση των μεθοδολογικών ορίων και, στο τέλος, η κατάδειξη του τι πραγματικά γίνεται, του ποιες Κοινωνικές και Θεσμικές δυνάμεις επωφελούνται από τη χρήση του ιδεολογήματος της Παγκοσμιοποίησης.
Tα τελευταία χρόνια στο χώρο των Κοινωνικών Επιστημών η έννοια της "Παγκοσμιοποίησης" έχει προκαλέσει ποικίλες συζητήσεις, αμφισβητήσεις και αντιπαραθέσεις. Στα πλαίσια αυτού του σύντομου άρθρου δεν είναι, βέβαια, δυνατό να ασχοληθούμε με το πολυσύνθετο αυτό ζήτημα. Θα επιχειρήσουμε, ωστόσο, να προσεγγίσουμε μία μόνο πλευρά, αυτή του φαινομένου (;) της "Παγκοσμιοποίησης" της εργασίας.
Η περίοδος που ξεκινά από τέλος της δεύτερης τουρκικής εισβολής μέχρι την εκλογή Βασιλείου στην Προεδρία της Δημοκρατίας μπορεί να διαχωριστεί σε τρεις βασικές περιόδους. Στην παράγραφο αυτή θα ασχοληθούμε με τις δύο πρώτες: Η πρώτη περίοδος είναι μια φάση αναζήτησης στρατηγικής στην οποία πραγματοποιούνται μια σειρά από συνεχείς υποχωρήσεις, τα αίτια των οποίων θα εξετάσουμε στη συνέχεια, στην προσπάθεια να αναζητηθεί ένα πλαίσιο λύσης του κυπριακού βασισμένο αφενός στους υπάρχοντες συσχετισμούς δύναμης και αφετέρου στη διατήρηση της κρατικής ανεξαρτησίας του νησιού. Η δεύτερη, που συμβολικά ξεκινά μετά το θάνατο του Μακάριου περιλαμβάνει μια φάση σκλήρυνσης της στάσης των Ελληνοκυπρίων μέσω του νέου Προέδρου Σ. Κυπριανού καθώς και τη γέννηση των στοιχείων αμφισβήτησής της, που στην ουσία σημαίνει και διαμόρφωση μιας διαφορετικής στρατηγικής της ελληνοκυπριακής αστικής τάξης.
Έχουν ήδη περάσει πάνω από 30 χρόνια από το στρατιωτικό πραξικόπημα που οδήγησε τη χώρα σε μια δικτατορία επτά ετών. Επίσης, έχουν περάσει περισσότερα από εξήντα χρόνια από την άνοδο στην εξουσία του Αδόλφου Χίτλερ στην Γερμανία, σημείο που ιστορικά θα μπορούσε να είναι η αρχή ανάδυσης της κυριαρχίας των φασιστικών κομμάτων στην Ευρώπη
Οι πρόσφατες δραματικές εξελίξεις στο Γιουγκοσλαβικό αλλά και μια σειρά από άλλα γεγονότα (ο πόλεμος του Κόλπου, η επέμβαση στη Σομαλία, η εγκατάσταση στρατευμάτων στην Αλβανία και στη Βοσνία) θέτουν την ανάγκη να ξαναμιλήσουμε για το ζήτημα του ιμπεριαλισμού.
Η εργασία αυτή αποτελεί τμήμα μιας ευρύτερης μελέτης που έχει ως θέμα τον μετασχηματισμό του κράτους στην περίοδο της διεθνοποίησης του κεφαλαίου και για την πραγματοποίησης της οποίας ο συγγραφέας τυγχάνει της μεταδιδακτορικής υποτροφίας του ΙΚΥ. Στην ουσία η όλη προσπάθεια επιχειρεί να ανιχνεύσει τις μεταλλαγές που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια στη δομή των κρατικών μηχανισμών, τις τροποποιήσεις που λαμβάνουν χώρα στο διεθνές περιβάλλον καθώς και να ερμηνεύσει τη σημασία και το ρόλο των σύγχρονων διεθνών ολοκληρώσεων.